مسير بخار توربين

                        مسير بخار توربين

  

مسير بخار توربين

مؤلف : W. P. Sanders

مترجم : مهندس ناصر محمدي‏‏‏ و مهندس مهدي حيدري كاهكش

216 صفحه

قیمت: 80000 ریال وزن : 360 گرم

فهرست مطالب : ملاحظات طراحي ترموديناميكي‏، فرآيند طراحي مكانيكي مسير بخار، كارآيي مسير بخار و عوامل موثر بر آن، آزمون عملكرد و ...

توضیحات : اين كتاب بر اساس اطلاعات كاري و مهندسي مولفان با سابقه براي شناخت عوامل كارايي و ارتقاء عملكرد يك نيروگاه توربين بخار تدوين شده است. در اين كتاب سعي شده است بر جنبه‌هاي عملي يك واحد بخار تكيه شود. با توجه به تقاضاي فرآيند نيروي برق در مصارف خانگي و صنعتي مطالعه دقيق اين كتاب براي دست اندركاران و مهندسان بهره‌بردار و تعميرات بسيار ضروري است

Maintenance of in-service mineral insulating oil روغن ترانس

روغن ترانس

Maintenance of in-service mineral

insulating oil

ادامه مطلب

نیروگاه رامین اهواز

 آشنایی با نیروگاه رامین اهواز

 

نيروگاه رامين اهواز با 6 واحد توليدي و با مجموع 1850 مگاوات ساعت بزرگترين نيروگاه بخاري كشور است و  واحد 305 مگاواتي شماره 4 اين نيروگاه در سال 1374 ايجاد و مورد بهره برداري قرار گرفت .

ادامه مطلب

آشنایی با توربین

 

آشنایی با توربین

واژهٔ توربین برای اولین بار به وسیله ( Claude Burdin )۱۷۹۰-۱۸۷۳در سال ۱۸۲۸به وجود آمد که از لغت یونانی به معنی چرخنده یا سر گردان مشتق شده‌است. توربین موتوری چرخنده‌است که می‌تواند از یک سیال انرژی به‌دست آورد. 

                                            (  ادامه در ... ادامه مطلب )

ادامه مطلب

طرز کار توربین

 

طرز کار توربین

مقدمه :لازمه کار توربین وجود یک سیال کار مناسب، یک منبع انرژی سطح بالا و یک منبع برای انرژی سطح پایین می باشد. هنگامی که سیال از درون توربین گذر می کند قسمتی از انرژی آن به طور مداوم بیرون کشیده شده و به کار مفید مکانیکی تبدیل می شود.توربین های بخار و گاز از انرژی حرراتی استفاده می کنند در حالی که ...... 

                                                                  ( درج در ادامه مطلب )

 

ادامه مطلب

پدیده کرونا

پدیده کرونا

یکی از پدیده هایی که در ارتباط با تجهیزات برقدار از جمله خطوط انتقال فشار قوی مطرح می شود، کرونا است. میدان الکتریکی در نزدیکی ماده رسانا می تواند به حدی متمرکز شود که هوای مجاور خود را یونیزه نماید. این مسئله می تواند منجر به تخلیه جزئی انرژی الکتریکی شود، که به آن کرونا می گویند. عوامل مختلفی ازجمله ولتاز، شکل و قطر رسانا، ناهمواری سطح رسانا، گرد و خاک یا قطرات آب می تواند باعث ایجادگرادیان سطحی هادی شود که در نهایت باعث تشکیل کرونا خواهد شد. در حالتی که فاصله بین هادی ها کم باشد، کرونا ممکن است باعث جرقه زدن و اتصال کوتاه گردد. بدیهی است که کرونا سبب اتلاف انرژی الکتریکی و کاهش راندمان الکتریکی خطوط انتقال می گردد. پدیده کرونا همچنین سبب تداخل در امواج رادیویی می شود.

تعریف کرونا

تخلیه الکتریکی ایجاد شده به علت افزایش چگالی میدان الکتریکی ،کرونا نام دارد. در حالی که این تعریف بسیار کلی است و انواع پدیده کرونا را شامل می شود

تاریخچه صنعت برق ایران

 

تاریخچه صنعت برق ایران

 

ادامه مطلب

پدر برق ایران

به او پدر برق ایران می گویند...

قبل از آمدن برق به ایران، روشنایی خیابان‌ها و کوچه‌ها، یکی از مشکلات دولت وقت بود. بنابراین برای اولین بار در ایران کارخانه‌ای دایر شد که روشنایی خیابان ناصریه و خیابان دراندرون (باب همایون فعلی) را با استفاده از گاز کاربیت تامین می‌کرد. البته این روشنایی، مختص خیابان‌هایی بود که به دربار منتهی می‌شد و با اولین سفر ناصرالدین شاه به فرنگ، روشنایی به ایران آمد و خیابان‌های شهر را برای مدت کوتاهی روشن کرد اما پس از چند روز توسط اهالی قطع و خراب و روشنایی آن منحصر به اندرون دربار شد.

در زمان مظفرالدین‌شاه، محمدحسین امین‌الضرب، اولین دستگاه تولید برق را از روسیه خریداری کرد و به این ترتیب برق به طور رسمی وارد ایران شد و جای گاز را گرفت.
محمدحسین امین‌الضرب، فرزند محمدحسن اصفهانی و ماه بیگم‌خانم (دختر محمدحسین صراف اصفهانی) در سال 1289 قمری در تهران متولد شد. زبان فارسی، عربی و فرانسوی را نزد معلمان خصوصی فرا گرفت. او در تهران، برای مدتی نزد سیدجمال‌الدین اسدآبادی زندگی می‌کرد و زبان عربی را به طور کامل از وی آموخت. پدرش از آنجایی که تاجر چیره‌دستی بود و فنون ضرب سکه را نیز در فرنگ آموخته بود، به عنوان مسئول ضرابخانه شاهنشاهی در زمان ناصرالدین شاه منصوب شد اما مرگ ناصرالدین شاه برای او، بسیار ناگوار بود. چون در این زمان به خاطر تقلبی که در ضرب سکه کرده بود، به دستور مظفرالدین شاه دستگیر شد و به زندان افتاد. در این زمان محمدحسین امین‌الضرب در راه بازگشت از سفر فرنگ در سبزوار بود که خبر به زندان افتادن پدرش را به او رساندند. او بلافاصله به راه افتاد و خود را به تهران رساند و فعالیت‌های زیادی برای آزادی پدرش انجام داد. او به (صنیع‌الدوله) داماد مظفرالدین شاه مراجعه کرد و با پرداخت جریمه و مبلغ چهل هزار تومان در آن زمان! به خود صنیع‌الدوله، موجبات آزادی پدر را فراهم کرد. پدرش پس از آزادی، از سمت سرپرستی ضرابخانه شاهنشاهی عزل و خود صنیع‌الدوله عهده‌دار این مسئولیت شد.

تجارت از 16 سالگی
محمدحسین امین‌الضرب، 16 سال بیشتر نداشت که در حیات منزل پدرش دست به فعالیت‌های تجاری و اقتصادی زد. او به ادامه راه پدرش در تولید و ضرب سکه پرداخت و تا 19 سالگی کل این کار را در دست گرفت.
محمدحسین امین‌الضرب مانند پدر یکی از تجار معروف زمان خود بود و علاقه زیادی به سفر، به خصوص برای تجارت داشت و به هر جا که سفر می‌کرد، توشه‌ای از تجارت اقتصادی را از آن کشور با خود به ارمغان می‌آورد. به همین خاطر، از جانب دربار و مظفرالدین شاه، بسیار مورد عنایت قرار گرفت همچنین مقارن با انقلاب مشروطه نیز تجار تهران او را به عنوان نماینده مجلس برگزیدند و پس از تشکیل مجلس نیز، نمایندگان او را به عنوان نایب رییس مجلس انتخاب کردند.
او در معاملات تجاری به سرعت پیشرفت می‌کرد تا جایی که حتی پیشنهاد تاسیس بانک ملی را به مظفرالدین شاه داد.

رقابت صنعتی
او همچنین با وارد کردن ماشین‌های ابریشم‌کشی از فرانسه به ایران برای کارخانه ابریشم، پا به رقابت صنعتی گذاشت اما در صنعت ابریشم، زیاد موفق نبود، چون در همان آغاز کار، نوعی انگل به مزارع شمال حمله کرد و محصولات آنجا را از بین برد و این امر، خسارات زیادی به صنعت ابریشم ایران وارد کرد. همچنین در صنعت ریلی و تاسیس راه‌آهن ایران نیز، فعالیت‌های زیادی از او به چشم می‌خورد.
اما یکی از مهم‌ترین و زیباترین فعالیت‌های اقتصادی - صنعتی محمدحسین امین‌الضرب، آوردن کارخانه برق از روسیه به ایران بود.
خرید کارخانه برق توسط امین‌الضرب به این صورت اتفاق افتاد که در سال 1284 خورشیدی، او با مظفرالدین شاه که برای سفر سوم، عازم روسیه شده بود، همراه بود، روزی که در خیابان قدم می‌زد، چشمش به کارخانه برق می‌افتد که در حال کار کردن بود و متوجه می‌شود که روشنایی شب توسط این کارخانه تامین می‌شود.
او که تا آن زمان، چنین چیزی را ندیده بود شروع به تماشای آن می‌کند. چون مدت طولانی جلوی کارخانه ایستاده بود، نگهبان در ورودی کارخانه برای جویا شدن از موضوع، بیرون آمده و به او می‌گوید: مگر خیال خریدش را داری؟
امین‌الضرب پاسخ می‌دهد: اگر ارزان بدهند، می‌خرم.
در همین میان صاحب کارخانه رسیده و از جریان باخبر می‌شود و چون امین‌الضرب را با وضع لباسی نامناسب می‌بیند، برای تمسخر به او می‌گوید: قیمتش پانصدهزار تومان است.
امین‌الضرب نیز از او می‌خواهد تا قولنامه‌اش را بنویسد و پولش را هم حواله یکی از تجار معتبر آنجا می‌کند و به این صورت کارخانه را تصاحب می‌کند و با این احوال برای اولین بار برق توسط حاج‌حسین آقا امین‌الضرب اصفهانی، وارد ایران می‌شود. هنوز مدت زیادی از بازگشت امین‌الضرب و مظفرالدین شاه از روسیه به ایران نگذشته بود که کارخانه برق حاج امین‌الضرب در ایران ساخته شد و به راه افتاد و خیابان‌های لاله‌زار، سعدی، شاه‌آباد و چراغ برق را روشن کرد. مردم زیادی برای تماشای روشنایی به این خیابان‌ها آمده بودند اما در بین آنها عده‌ای معتقد بودند که این روشنایی قسمتی از (قدرت شیطان) است. بنابراین شروع به قطع سیم‌ها و شکستن لامپ‌ها کردند و اندک رغبتی برای استفاده از آن نشان نمی‌دادند.
همچنین اکثر رجال و وزرا به برق حاج امین‌الضرب، روی خوش نشان ندادند و معتقد بودند که به صنعت فرنگ نمی‌توان اعتماد کرد و احتمال این را می‌دادند که ناگهان خاموش شود به همین خاطر تا مدت‌ها نیز از چراغ‌های زنبوری خود برای روشنایی شب استفاده می‌کردند.
پس از چندی، امین‌الضرب با شیوه‌ای زیبا، شروع به مبارزه این عقاید کرد.
او به مناسبت جشن میلاد امام زمان(عج) تمام خیابان‌های امیریه را مزین به لامپ‌های رنگارنگ کرد و با این کار، مردم را بار دیگر شگفت‌زده کرد و این آغاز تغییر عقیده مردم و رجال و وزرا بود.
از این پس آنها این ابتکار امین‌الضرب را به خانه‌های خود بردند و به تدریج برق، جای چراغ‌های زنبوری و وسایل روشنایی اولیه را گرفت.
کارخانه برق از عصر، شروع به کار می‌کرد تا آخر شب. البته این صنعت نیز مانند سایر صنایع وارداتی به ایران، ابتدا مختص دربار، رجال و سرمایه‌داران بود ولی کم‌کم به صورت عمومی درآمد و خانه‌ها و خیابان‌ها را روشن کرد.
این کارخانه در زمان خود، تبدیل به کارخانه‌ای معتبر شد. موتور این کارخانه، به وسیله نفت کار می‌کرد و برق 110 ولت، تولید می‌کرد.
موتور تک سیلندری داشت که برای خنک کردن آن، آب در اطرافش گردش داشت. این کارخانه، فاقد دستگاه تقویتی بود که برق را به طور یکنواخت و یکسان توزیع و تنظیم کند، بنابراین برق اطراف کارخانه، تا حدی قوی بود که با چشم نمی‌شد به آن خیره شد ولی هرچه به فاصله آن از کارخانه اضافه می‌شد، نور آن نیز ضعیف‌تر می‌شد.

رقابت بر سر تصاحب برق
در آن زمان رقابت شدیدی بین مردم، برای استفاده از برق شکل گرفت. تا جایی که مردم بیماری سل و ارتباط آن با دود چراغ‌های نفتی و روغن‌سوز را بهانه‌ای برای بردن برق به خانه‌های خود قرار می‌دادند. مصارف اولیه برق تنها به چند ساعت از شب محدود می‌شد.
مولدهای اولیه نیز با هیزم، زغال‌سنگ و چوب کار می‌کردند ولی بعدها جای خود را به مولدهای دیزلی دادند.
به دنبال وارد شدن برق به ایران و جا افتادن این صنعت بین مردم، در سال 1284، اداره‌ای در شهرداری تهران به نام (اداره روشنایی معابر) تاسیس شد. این اداره بعدها به (بنگاه برق) تغییرنام داد ولی همچنان زیرنظر شهرداری بود.
پس از این‌که برق به طور کامل در میان مردم جا افتاد و عقیده‌های کهنه، جای خود را به رضایت از نور داد، بنگاه برق، فردی را به عنوان مامور دریافت پول مصرف برق براساس تعداد لامپ‌ها قرار داد که به او (تحصیلدار) می‌گفتند. تحصیلدار، بدون آن که کنتور و یا چیزی شبیه آن در کار باشد، هر شب آمده و براساس تعداد لامپ‌ها از صاحبان آنها پول می‌گرفت. در آن زمان لامپ‌هایی که معمول بود، لامپ‌های چهل واتی، لامپ‌های 75 واتی و لامپ‌های صدواتی بود. البته در آن زمان به واحد (وات)، (شمع) می‌گفتند.
قیمت مصرف لامپ‌های چهل شمعی چهار شاهی و مصرف لامپ‌های 75 شمعی و صد شمعی به ترتیب هفت شاهی و ده شاهی بود. بعضی کسبه، برای پرداختن نکردن این مبلغ، ترفندهایی به کار می‌بردند.
اول شب لامپ کم‌وات زده و پس از رفتن تحصیلدار، لامپ پروات می‌بستند، یا این‌که ابتدا یکی، دو لامپ وصل می‌کردند و پس از رفتن تحصیلدار، سه، چهار لامپ دیگر اضافه می‌کردند. عده‌ای نیز دکان و مغازه خود را هنگام آمدن تحصیلدار می‌بستند و پس از رفتن او، دوباره آن را باز می‌کردند و به این طریق از پرداخت مبلغ مصرف لامپ، شانه خالی می‌کردند.

محمدحسین امین‌الضرب در 25 آذرماه 1311 شمسی در سن 62 سالگی در اثر بیماری آسم درگذشت. پس از فوت امین‌الضرب بنا به وصیتش، او را در شهر مقدس نجف به خاک سپردند.فرزندانش عبارتند از حسن، محسن، دکتر یحیی و دکتر اصغر مهدوی...

 

آشنایی با ساختار و اجزای نیروگاههای حرارتی

نیروگاه های بخار
قدرت بخار اولین بار در لوکوموتیوهای ساخته شده توسط جیمز وات مورد استفاده قرار گرفت . از آن پس ، (قدرت) بخار برای چرخاندن محرک چرخاندن محرک ژنراتور الکتریکی مورد استفاده گرفت و به عنوان نیروگاه بخار شناخته شد . در این فرآیند ، انرژی گرمایی به انرژی مکانیکی و سپس به انرژی الکتریکی تبدیل می شود . همچنین نیروگاهه ای بخار نیروگاه های حرارتی نامیده می شوند.

انتخاب محل نیروگاه بخار
در انتخاب محل نیروگاه حرارتی و نصب تجهیزات آن ، عوامل زیر مورد بررسی قرار می گیرند:
- دسترسی به زمین ارزان قیمت برای نصب تاسیسات و توسعه آتی
- دستیابی به مقادیر آب کافی و مناسب برای تغذیه دیگ بخار و آب خنک در کندانسورها
- دسترسی به سوخت و هزینه ارسال آن به کوره های دیگ بخار
- نیاز احتمالی به توسعه آتی نیروگاه
- دستیابی به دیگر سرویس های برق
- دوری از ناحیه شهری به دلیل آلودگی و غیره
- هزینه اولیه نیروگاه
- بزرگی و ماهیت بار مورد استفاده

این نیروگاه ها می تواند در نزدیکی معادن زغال سنگ یا مراکز بار ساخته شوند . انتخاب این فاکتور بر اساس هزینه انتقال زغال سنگ به مراکز بار بالا خواهد بود از این رو نیروگاههای برق در نزدیکی گودال های زغال سنگ نصب می شوند .

ضریب حرارتی یک نیروگاه بخار را می توان به روش های زیر افزایش داد:

- افزایش فشار بخار اولیه
- افزایش دمای بخار اولیه
- افزایش خلأ کندانسور
- تولید مجدد گرمای آب تغذیه
- به وسیله گرما سازی مجدد
- به وسیله صرفه جویی

نیروگاه اصلی بخارمی تواند به چندین واحد کوچک تقسیم شود:

- پیش گرم کن فشار قوی
- پیش گرم کن فشار ضعیف
- گرم کن هوا
- فن مکش هوا

چرخش های جریان اصلی:

گردش جریان نیروگاه حرارتی می تواند به چهار گردش جریان اصلی تقسیم شود: گردش سوخت و خاکستر – گردش هوا و گاز - گردش آب تغذیه و بخار – گردش آب سرد

1- گردش سوخت و خاکستر:
در نیروگاه بخار، به انواع مختلف سوخت نیاز است و آن ها در انبار ذخیره می شوند. بخار می تواند از زغال سنگ، گاز یا سوخت هسته ای، به عنوان سوخت اصای تولید شود . در این جا فرض می کنیم که زغال سنگ به عنوان سوخت اصلی تولید شود و برای عملکرد نیروگاه بخار است . سوخت در انبار ذخیره می شود و از طریق تسمه نقاله به دیگ بخار منتقل می شود. از آن جا که زغال سنگ در اشکال و اندازه های مختلف موجود است، لازم است که زغال سنگ در یک اندازه خاص فراهم شود تا فرآیند سوختن کامل امکان پذیر شود و کل انرژی بتواند بر حسب گرما آزاد شود.

همچنین نیاز به کنترل انرژی گرمایی دارد. از این رو ، قبل از اینکه درون دیگ بخار تغذیه شود . زغال سنگ از میان دستگاه فشارنده، اندازه گیری و خشک کننده عبور می کند. در طول سوختن در دیگ بخار ، احتمال دارد که زغال سنگ نسوزد و از این رو به سوخت های مایع نیاز دارد.

2- گردش هوا و گاز:
برای احتراق کامل سوخت به هوا نیاز است که از طریق فن های جریان اجباری هوا (FD) و فن های جریان القایی هوا (ID) تامین می شود در همه ی نیروگاه های بزرگ حرارتی هر دو فن مورد استفاده قرار می گیرند و برای میزان کردن شرایط دیگ بخار در کنار یکدیگر قرار می گیرند هوا به منظور تغذیه دیگ بخار مورد استفاده قرار می گیرد . برای تولید انرژی از گازهای سوختی ، هوا از میان دستگاه گرم کننده می گذرد و بعد از سوختن زغال سنگ از دیگ بخار خارج می شود همچنینی هوا به سوختن بهتر زغال سنگ کمک می کند . گازهای سوخته شده ترکیبی از چندین گاز و خاکستر هستند که از میان دستگاه تسریع کننده (یا دستگاه جمع کننده گرد و خاک) عبور می کند و سپس از طریق کوره وارد جو می شود.

3- گردش آب تغذیه و بخار:
اکثر نیروگاه های بخار از نوع متراکم هستند ، بخار به وسیله کندانسور به آب تبدیل می شود. به علت اطمینان از توربین ، آب مورد استفاده نمک زدایی می شود و از این رو آب دارای کاربرد اقتصادی بهتری برای نیروگاه است. مقداری از آب و بخار در حین عبور از بخش های مختلف سیستم به دلیل پراکندگی از بین می روند . با اضافه کردن آب اضافی به سیستم آب تغذیه این کمبود جبران می شود . پمپ تغذیه دیگ بخار آب را به درون دیگ بخار هدایت می کند تا به شکل بخار گرم شود. سپس بخار موجود در دیگ بخار دوباره در دستگاه تولید کننده گرمای بیش از حدگرم می شود.
بخار بیش از حد گرم شده برای به کار انداختن توربین استفاده می شود بسته به اندازه واحد نیروگاه، مراحل مختلفی از نیروی محرک وجود دارند نظیر توربین با فشار بالا (HP)، توربین با فشار متوسط (IP) و توربین با فشار کم (LP) بخار بعد از منتشر شدن در توربین HP برای دوباره گرم شدن به منظور افزایش دما و فشار به توربین برگردانده می شود. بعد از بیرون آمدن از توربین LP، بخار از مین کندانسور عبور می کند و سرانجام به وسیله پمپ تغذیه وارد دیگ بخار می شود.

4- گردش آب سرد:
برای تغلیظ بخار در کندانسور و حفظ فشار کم در آن ، به مقدار زیادی آب سرد نیاز است که از رودخانه یا دریاچه تامین می شود. بعد از عبور آن از میان کندانسور، آب به رودخانه یا دریاچه برگردانده می شود. هنگامی که آب کافی وجود نداشته باشد، از استخرهای آب خنک استفاده می شود.

بخش های اصلی نیروگاه بخار

دیگ بخار:
دیگ بخار بعد از کوره دومین بخش بلند نیروگاه برق است برای تولید بخار و گرم کردن مجدد آب مورد استفاده قرار می گیرد . دو نوع دیگ بخار وجود دارد:

1- دیگ های بخار دارای مجرای آب
2- دیگ های بخار دارای مجرای سوخت

به طور کلی دیگ های بخاری که دارای مجرای آب هستند برای تولید برق الکتریکی مورد استفاده قرار می گیرند. در دیگ های بخار دارای مجرای آب، آب در مجراها جریان پیدا می کنند و در بیرون می سوزد در حالی که در دیگ های بخار دارای مجرای سوخت این فرآیند برعکس است.

مزایای دیگ های بخار دارای مجرای سوخت:
1- این دیگ ها ارزان ترند.
2- دارای وزن کمتری هستند.
3- در اکثر دیگ های بخار دارای مجرای آب، گردش آب به دلیل تفاوت دما طبیعی است.

معایب دیگ های بخار دارای مجرای سوخت:
1- بیش تر در معرض انفجار هستند.
2- از حجم آب بیشتری استفاده می شود.
3- کنترل تولید بخار مشکل است.

شبکه و دستگاههای سوخت کوره:
شبکه، یک ساختار متالیکی است که جهت حفاظت از سوخت درون کوره طراحی شده و به مجرای احتراق اجازه می دهد تا هوا برای سوختن از میان مجراها عبور کند.
دستگاه سوخت کوره، یک مکانیزم تغذیه از سوخت است و برای تامین سوخت جامد مورد نیاز کوره مورد استفاده قرار می گیرد و به هوا اجازه می دهد تا با احتراق مناسب بسوزد.

پمپ تغذیه دیگ بخار:
ظرفیت بالای بالای موتور برای تغذیه آب مورد نیاز دیگ بخار استفاده می شود. پمپ تغذیه دیگ بخار بزرگترین مصرف کننده برق در نیروگاه های بخار است.

دستگاه گرم کننده هوا:
دستگاه گرم کننده هوا یا احتراق هوا برای تولید گرما از گازهای سوختی مورد استفاده قرار می گیرد . مزایای دستگاه های گرم کننده هوا احتراق خوب، سوختن مناسب سوخت وافزایش ضریب نیرو گاه است.

سیستم جریان هوا:
هدف اصلی از سیستم جریان هوا تامین هوای مورد نیاز کوره و گرفتن گازهای سوختی ازدیگ بخار از طریق دود کش است . مقاومت در برابر جریان هوا و گازهای سوختی ، استفاده از سیستم جریان هوا ضروری می سازد .

پیش گرم کن آب تغذیه:
پیش گرم کن آب تغذیه برای تولید گرما از گازهای سوختی به منظور گرم کردن آب تغذیه مورد استفاده قرار می گیرد . این دستگاه مقداری از انرژی گازهای سوختی را که در معرض هوا هستند افزایش می دهد . این دستگاه مقداری از انرژی گازهای سوختی را که در معرض هوا هستند افزایش می دهد . مکان جایگزینی آن ها از میان دیگ بخار یا لوله محافظ میان دیگ بخار یا دودکش عبور می کند . پیش گرم کن آب تغذیه مقاومت جریان گازهای سوختی را افزایش می دهد و دمایشان را کاهش می دهد .

دستگاه های گرم کننده بیش از حد:
بخاری که در دمای تبخیر وجود دارد مطابق با فشار کاملش است که به عنوان بخار اشباع شده شناخته می شود ، حال ممکن است مقداری آب درون بخار وجود داشته باشد . دما و مجموع بخار اشباع شده در هر فشار می تواند با استعمال گرمای اضافی افزایش یابد.

مزایای گرم شدن بیش از حد بخار عبارتند از:
1- گرمای اضافی وارد بخار می شود و گاز را کامل می کند.
2- از غلیظ شدن گاز جلوگیری می کند.
3- باعث از بین رفتن رطوبت می شود.

توربین ها:
توربین ها که برای چرخاندن ژنراتور سنکرون مورد استفاده قرار می گیرد دستگاهی است که انرژی بخار به انرژی جنبشی چرخشی تبدیل می کند توربین ها می توانند بر اساس جهت جریان بخار ، فرآیند بسط ، تعداد مراحل ، سرعت و غیره طبقه بندی شوند . توربین های تجاری از نوع ضربه ای و واکنشی است ، زیرا بخار می تواند با استفاده از تیغه های ضربه ای و واکنشی موجود بر روی همان شفت به صورت موثرتر مورد استفاده قرار گیرد . در واحدهای بخار بزرگ ، همه توربین های HP، IP و LP مورد استفاده قرار می گیرند .

کندانسور:
کندانسور دستگاهی است که در آن بخار خارج شده از موتورها و توربین ها متراکم می شود و هوا و سایر گازهای نامتراکم در یک فرآیند مداوم از بین می روند مزیت عمده کندانسور عبارتند از:

1- افزایش ضریب نیروگاه
2- بهبود تقطیر برای استفاده مجدد از همان آب دیگ بخار

دو نوع کندانسور وجود دارد: مسطح و جتی
خنک کردن سطح کندانسور به وسیله عبور دادن هوا در طول سطحش مناسب نیست و آب به عنوان یک ماده خنک کننده استفاده می شود . برای انجام این کار به مقدار زیادی آب نیاز است که از رودخانه و غیره گرفته می شود . آب گرم به رودخانه برگردانده می شود . هنگامی که تامین آب زیاد از منبع طبیعی امکان پذیر نیست از دستگاه هایی جهت خنک کردن آب گردشی استفاده می شود . قدیمی ترین روش خنک کردن و ذخیره آب تخلیه آب گرم درون استخری است که دارای دهانه هایی است ، که با یک سرعت سریع تر فرآیند خنک کردن آب را افزایش می دهد.

برج خنک کننده:
آب گردشی یا سیستم خنک کننده آب ، بخش اصلی سیستم تقطیر را تشکیل می دهد و بزرگترین مصرف کننده برق تولید شده توسط دستگاه است. در سیستم بسته خنک کننده که شامل تاور خنک کننده می شود، آب از میان تاور خنک کننده یک سیکل کامل را ادامه می دهد. به دلیل تبخیر قطره ها، فقدان آب وجود دارد. تاورهای خنک کننده یا از نوع طبیعی هستند یا از نوع جریان هوای معمولی.

مولدها:
در نیروگاه های بخار ، چندین واحد تولید به منظور افزایش مجموع ظرفیت نیروگاه استفاده می شوند . برای تولید برق ، مولد های سنکرون (همزمان) پر سرعت به این دلیل مورد استفاده قرار می گیرند تا ضریب توربین های بخار با سرعت زیاد افزایش یابد .

روش های خنک کردن ژنراتور (مولد):

1- روش مدار باز ؛ هوا از طریق فن ها به بیرون کشیده می شود و در جو تخلیه می شود.
2- روش مدار بسته ؛ حجم ثابت هوا یا هیدروژن در یک سیکل بسته به گردش در می آید.

خنک سازی مدار بسته عمدتا در مولدهایی مورد استفاده قرار می گیرد که از هیدروژنی که از میان روتور و استاتور عبور می کند به عنوان ماده خنک کننده استفاده می کنند.

سیستم تحریک کننده:
کنترل ورودی توربین ، مدار کنترل فرکانس نامیده می شود . همچنین به عنوان کنترل فرکانس بار (LFC) یا کنترل اتوماتیک فرکانس بار (ALFC) یا کنترل اتوماتیک نیرو (AGC) نامیده می شود . دومین مدار کنترل ، مدار کنترل ولتاژ MVAR یا تحریک کننده مدار کنترل است . عملکرد اصلی سیستم تحریک کننده فراهم کردن جریان مستقیم به سیم پیچ روتور ماشین سنکرون است که با کنترل و عملکردهای حفاظتی به منظور عملکرد بهتر سیستم همراه است.

سیستم تحریک کننده، ولتاژ ترمینال ژنراتور و نیروی برق واکنشی را کنترل می کند همچنین نسبت به اختلالات سیستم، واکنش نشان می دهد.
سیستم تحریک کننده می تواند بر اساس منبع تحریک کننده نیرو همانند سیستم های تحریک DC ، AC طبقه بندی شود. سیستم تحریک کننده AC به عنوان منابع اصلی نیروی تحریک کننده ژنراتور با یکسو کننده ها مورد استفاده قرار می گیرد. دو نوع سیستم یکسو کننده وجود دارد : یکسو کننده ساکن ، یکسو کننده چرخشی

سیستم کنترل کننده:
سیستم های کنترل کننده، جریان بخار موجود در میان توربین را که به واسطه عملکردهای زیر حاصل می شود کنترل می کند:

1- حفظ سرعت ثابت شفت در همه بارها
2- حفظ جریان ثابت بخار در میان توربین
3- حفظ فشار ثابت بخار در همه جریان ها
4- محدود کردن نیروی تولید شده

چندین روش برای کنترل سریع وجود دارد:

1- سیستم کنترل کننده تروتل
2- سیستم کنترل کننده نوزل
3- سیستم کنترل کننده کوتاه گذر
4- سیستم کنترل کننده فلاتی با سرعت توپی

سیستم کنترل کننده دارای چهار بخش اصلی است: کنترل کننده سرعت، تقویت کننده، تغییر دهنده سرعت، و مکانیزم اتصال.

بازده نیروگاه های حرارتی:

در نیروگاه های حرارتی سه دستگاه بسیار مهم وجود دارد؛ ژنراتور ، توربین و دیگ بخار و بر اساس کارآیی آن ها، بازده نیروگاه می تواند به دست آید. ژنراتور یک دستگاه الکتریکی است که در مقایسه با دستگاه های مکانیکی نظیر توربین و دیگ بخار، کارآیی بالایی دارد. بازده ژنراتور سنکرون بسته به اندازه ماشین از 96 تا 99 درصد متغیر است. بازده حرارتی توربین بخار از 24 تا 32 درصد متفاوت است که به عوملی نظیر دما و فشار بخار، تعداد انشعاب ها ، تخلیه فشار بخار و دما بستگی دارد . بازده دیگ بخار با پیش گرم کن آب تغذیه و دستگاه از بیش گرم کننده هوا از 37 تا 90 درصد است بنابراین کل بازده نیروگاه بخار از 18 تا 24 درصد است.

هدف از روغنکاری جلوگیری از مستهلک شدن به واسطه اصطکاک است و ضایعات اصطکاکی را به حداقل می رساند. انواع مختلف مواد روغنکاری شامل روغن ها، گریس ها و روغن های جامد نظیر گرافیت هستند.

www.smsm.ir
سایت مرجع مهندسی ایران

{نظر شما در مورد این نوشتار چیست؟ آیا مقاله خاصی مد نظر دارید؟ برایمان منعکس کنید! ...}

 

آشنایی با انواع نیروگاههای برق

 

برای تولید انرژی الکتریسیته از نیروگاه های تولید برق استفاده می شود . این نیروگاه ها دارای انواع مختلفی به شرح زیر می باشند .
1 - نیروگاه دیزلی

2 - نیروگاه گازی

3 - نیروگاه بخاری

4- نیروگاه سیکل ترکیبی
5 - نیروگاه برق آبی

6- نیروگاه هسته ای

7- نیروگاه تلمبه ذخیره ای

8 - نیروگاه خورشیدی
9 - نیروگاه بادی

10- نیروگاه زمین گرمایی

11- نیروگاه آبی جذر و مدی

نیروگاه دیزلی : در این نوع نیروگاه ها نیروی محرکه ژنراتور توسط یک موتور درونسوز دیزلی تأمین می شود . امروزه از نیروگاه های دیزلی به عنوان یک نیروگاه پایه کمتر استفاده می شود و بیشتر برای مواقع اضطراری و احتمالاً بار حداکثر شبکه از این نیروگاه ها استفاده می گردد . در حال حاظر در مناطقی از ایران که به شبکه سراسری متصل نیستند از نیروگاه های دیزلی استفاده می شود . این نیروگاه ها معمولاً دارای توان تولیدی 630KW تا 12000KW هستند . در شکل (1) تصویری از یک نیروگاه

دیزلی نمایش داده شده است .

شکل (1)

مزایای نیروگاه دیزلی عبارتند از :
1 - این نیروگاه ها به آب نیاز ندارند .
2 - به عنوان برق اضطراری در مکان هایی مثل بیمارستان ها ، دانشگاه ها و ... مورد استفاده قرار می گیرند .
3 - در مراکز دور افتاده ای که هزینه انتقال برق از هزینه تولید نیروگاه دیزلی بیشتر است مورد استفاده قرار می گیرند .

معایب نیروگاه دیزلی عبارتند از :
1 - رنج تولیدی این نیروگاه ها پایین است .
2 - این نوع نیروگاه به دلیل حرکت های مکانیکی زیادی که در آنها وجود دارد دارای عمر کمی هستند .
3 - این نوع نیروگاه ها دارای راندمان پایینی می باشند . ( راندمان عبارت است از نسبت انرژی گرفته شده از نیروگاه به انرژی داده شده به نیروگاه )
4 - به دلیل راندمان پایین این نیروگاه ها ، هزینه برق تولیدی آنها بالاست .

نیروگاه گازی : در نیروگاه های گازی سیالی که سبب چرخش توربین می شود هوای محیط است . در این نیروگاه ها از کمپرسور استفاده می شود . کمپرسورها وسایلی هستند که با مکش هوای محیط به درون خود ، هوا را فشرده کرده و فشار آن را افزایش می دهند . معمولاً برای افزایش راندمان نیروگاه ، هوای ورودی را از مجاورت گازهای خروجی از دودکش توربین عبور می دهند تا هوای ورودی به کمپرسور گرم شود . هوای فشرده شده در کمپرسور وارد اتاق احتراق می شود و در آنجا با سوخت فسیلی ترکیب می شود و می سوزد و گاز داغی با فشار بالا از اتاق احتراق خارج می شود که آلاینده نیز است . برای اینکه گاز داغ پرفشار ورودی به توربین ، محور چرخنده آن را به حرکت درآورد باید این گاز با سرعت زیاد وارد توربین شود . این عمل توسط نازل ابتدای توربین انجام می شود . بنابراین گاز پرفشار و داغ با سرعت زیاد به پره های توربین برخورد می کند و سبب چرخش روتور توربین می شود و حرکت دورانی روتور توربین نیز سبب چرخش ژنراتور و در نتیجه تولید برق می شود . سوخت این نیروگاه ها معمولاً مازوت ، گاز و گازوئیل است . در شکل (2) تصویری از یک نیروگاه گازی نمایش داده شده است .

شکل (2)

مزایای نیروگاه گازی عبارتند از :
1 - این نیروگاه ها به آب نیاز ندارند .
2 - زود ساخته می شوند . ( حدوداً ساخت یک نیروگاه گازی 6 ماه زمان می برد )
3 - این نیروگاه ها سرعت مانور بالایی دارند . ( کم و زیاد کردن تولید نیروگاه را مانور کردن نیروگاه می گویند )
4 - این نیروگاه ها را خیلی زود می توان روشن کرد .

معایب نیروگاه گازی عبارتند از :
1 – راندمان این نیروگاه ها پایین است .
2 – عمر این نیروگاه ها کوتاه است .
3 – هزینه برق تولیدی آنها بالاست .
4 – رنج تولید انرژی این نیروگاه ها پایین است .


نیروگاه بخاری : در این نیروگاه ها از سوختن سوخت های فسیلی مثل نفت و گاز طبیعی و مازوت ، حرارتی تولید می شود که توسط آن آب درون دیگ بخار به بخار خشک تبدیل می شود . بخار خشک یعنی بخاری که کاملاً به صورت گازی باشد و هیچ گونه قطره آبی در آن نباشد و دمای آن بالای 500 درجه سانتی گراد باشد . این بخار خشک وارد توربین ها می شود و روتور توربین ها را به چرخش در می آورد . در اثر چرخش محور توربین ها ، ژنراتور شروع به چرخش می کند و برق تولید می شود . بخارهای خشک خارج شده از توربین ها وارد کندانسور شده و به مایع تبدیل می شوند . کندانسور وسیله ای است که بخار خشک را سرد کرده و به مایع تبدیل می کند . مایع حاصل توسط پمپ هایی مجدداً به دیگ بخار پمپاژ می شوند . در شکل (3) تصویری از یک نیروگاه بخاری نمایش داده شده است .

شکل (3)

مزایای نیروگاه بخاری عبارتند از :
1 – راندمان این نیروگاه ها از نیروگاه های گازی بهتر است .
2 – رنج تولیدی این نیروگاه ها بیشتر از نیروگاه های گازی است .
3 – عمر این نیروگاه ها بیشتر از نیروگاه های گازی است .

معایب نیروگاه های بخاری عبارتند از :
1 – این نیروگاه ها به آب نیاز دارند .
2 – سرعت مانور این نیروگاه ها کمتر از نیروگاه های گازی است .
3 – ساخت این نیروگاه ها نسبت به نیروگاه های گازی زمان بیشتری می برد .
4 – هزینه برق تولیدی این نیروگاه ها بیشتر از نیروگاه های گازی است .


نیروگاه سیکل ترکیبی : این نوع نیرگاه ها ترکیبی از دو نیروگاه گازی و بخاری می باشند . در نیروگاه های گازی مقداری از گازهای پرانرژی از طریق دودکش توربین ها از چرخه تولید برق خارج می شوند و همین امر سبب کاهش راندمان نیروگاه های گازی می گردد . گاز خارج شده از دودکش توربین های گازی دمای زیادی دارد و قادر است آب مایع را به بخار خشک تبدیل کند یعنی همان عملی که در نیروگاه های بخاری انجام می شود . بنابراین در نیروگاه های سیکل ترکیبی دو نیروگاه گازی و بخاری را در کنار یکدیگر قرار می دهند . در نیروگاه های سیکل ترکیبی برای فعالیت توربین های گازی از سوخت های فسیلی استفاده می کنند اما برای فعالیت توربین های بخاری از گازهای خارج شونده از دودکش توربین های گازی استفاده می کنند . به این ترتیب به ازای مقدار معینی سوخت ، در نیروگاه های سیکل ترکیبی انرژی بیشتری نسبت به نیروگاه های گازی تولید می شود و در نتیجه نیروگاه های سیکل ترکیبی دارای راندمان بیشتری نسبت به نیروگاه های گازی و بخاری می باشند . در شکل (4) تصویری از یک نیروگاه سیکل ترکیبی نمایش داده شده است .

شکل (4)

نیروگاه برق آبی : در این نیروگاه ها از آب جمع شده در پست سدها برای تولید برق استفاده می شود . آب جمع شده در پشت سدها با برخورد به پره های توربین سبب چرخش روتور توربین می شود . چرخش روتور توربین نیز سبب چرخش ژنراتور و در نتیجه تولید برق می شود . در شکل (5) تصویری از یک نیروگاه برق آبی نمایش داده شده است .

شکل (5)

مزایای نیروگاه برق ابی عبارتند از :
1 – آلودگی محیط زیست ندارد .
2 – هزینه سوخت ندارد .
3 – عمر بالایی دارد . ( اگر خوب ساخته شود تا 100 سال هم کار می کند )
4 – سرعت و قدرت مانور بالایی دارد .
5 – هزینه نگهداری این نیروگاه ها بسیار پایین است .
6 – با گذشت زمان بازده این نیروگاه ها تغییر نمی کند .
7 – پرسنل مورد نیاز نیروگاه های آبی نسبت به بقیه نیروگاه ها بسیار کمتر است .
8 – آب مورد نیاز برای کشاورزی و شرب را تأمین می کند .
9 – از سیل ها و سیلاب ها جلوگیری می کند .
10 – در اطراف سدها می توان فضای تفریحی مناسب ایجاد کرد .

معایب نیروگاه برق آبی :
1 – هزینه ساخت این نیروگاه ها بسیار زیاد است .
2 – در سال های کم آبی ، میزان تولید این نیروگاه ها با مشکل همراه خواهد بود .
3 – مدت زمان مورد نیاز برای ساخت سد خیلی زیاد است .
4 – مخزن نیروگاه های آبی ، زمین های زیادی را زیر آب می برد .
5 – قابلیت نصب نیروگاه های آبی در مکان های بسیار خاص می باشد .


نیروگاه هسته ای : روش تولید برق در نیروگاه های هسته ای مشابه روش تولید برق در نیروگاه های بخاری است . تنها تفاوت بین این دو نیروگاه در این است که در نیروگاه هسته ای برای تولید حرارت جهت تبدیل آب به بخار خشک به جای استفاده از سوخت های فسیلی از واکنش های هسته ای استفاده می شود . واکنش هسته ای بر این اساس است که با بمباران نوترونی هسته اورانیوم 235 و جذب نوترون توسط آن ، تعادل نیروهای داخلی بین نوترون ها و پروتون ها در هسته اورانیوم بر هم می خورد و در نتیجه این هسته به دو هسته سبکتر شکافته می شود . این تقسیم هسته با انرژی آزاد شده بسیاری همراه است که درصد زیادی از این انرژی به صورت انرژی جنبشی توسط نوترون ساطع می گردد و درصد کمی از آن به صورت انرژی تشعشعی انتقال می یابد . در عمل می توان با عبور سیال واسطی مثل جیوه از درون محفظه ای که در آن شکافت هسته ای صورت می پذیرد انرژی جنبشی مذکور را به سیال واسط انتقال داد و به این ترتیب حرارت سیال واسط را افزایش داد . این عمل در قلب نیروگاه های هسته ای که راکتور نام دارد انجام می شود . سیال واسط حرارت خود را به سیال اصلی یعنی آب منتقل می کند و در نتیجه آب به بخار خشک تبدیل می گردد . بخار خشک وارد توربین می شود و روتور توربین را می چرخاند و با چرخش روتور توربین ، ژنراتور به حرکت در می آید و در نتیجه برق تولید می شود و مانند نیروگاه های بخاری ، بخار خشک خارج شونده از توربین ها وارد کندانسور شده و تبدیل به مایع می گردد و سپس توسط پمپ به راکتور پمپاژ می شود . در شکل (6) تصویری از یک نیروگاه هسته ای نمایش داده شده است .

شکل (6)

مزایای نیروگاه هسته ای عبارتند از :
1 – آلودگی زیست محیطی ندارد .
2 – اکسیژن هوا را مصرف نمی کند .
3 – هزینه انتقال سوخت آن کم است .

معایب نیروگاه هسته ای عبارتند از :
1 – به راحتی نمی توان میزان تولید آن را کم و زیاد کرد .
2 – باید مطمئن بود که تمامی انرژی تولید شده توسط آن مصرف می شود .
3 – نمی توان آن را سریع خاموش کرد .
4 – فقط برای تأمین بار پایه می توان از آن استفاده کرد . ( حداقل میزان انرژی مصرفی هر کشور را بار پایه آن کشور می نامند )
5 – باید 2 یا 3 خط انتقال به آن وصل کرد .
6 – تجهیزات برقی این نیروگاه ها باید دارای کیفیت بالایی باشد .


نیروگاه تلمبه ذخیره ای : در بعضی از مناطق که شرایط جغرافیایی مناسبی وجود داشته باشد از مبادله آب بین دو منبع در سطوح مختلف ، می توان انرژی مورد نیاز برای چرخاندن توربین ها را ایجاد نمود . در این نیروگاه ها آب از منبع در سطح پایین که می تواند یک دریاچه باشد توسط پمپ هایی در ساعاتی که مصرف انرژی الکتریکی پایین است به منبع بالایی فرستاده می شود . سپس در مواقعی که به انرژی الکتریکی نیاز است از منبع بالایی آب را توسط لوله هایی به روی پره های یک توربین هدایت می کنند و با چرخش روتور توربین ، ژنراتور شروع به چرخیدن می کند و در نتیجه برق تولید می شود . در شکل (7) تصویری از یک نیروگاه تلمبه ذخیره ای نمایش داده شده است .

شکل (7)

نیروگاه خورشیدی : یکی از آرزوهای بشر کاربرد انرژی خورشیدی به عنوان یک منبع لایزال انرژی برای مصارف بزرگ بوده است . اشکال بزرگ در کاربرد انرژی خورشیدی متمرکز نبودن ، تناوبی بودن و ثابت نبودن مقدار انرژی و نیز پایین بودن شدت تشعشع می باشد . به دلیل پایین بودن شدت تشعشع انرژی خورشیدی ، سطح لازم برای کسب انرژی قابل توجه ، بزرگ خواهد شد و به خاطر تناوبی بودن و ثابت نبودن مقدار آن ، معمولاً برای نیروگاه خورشیدی یک منبع برای ذخیره انرژی کسب شده مورد نیاز است . همچنین به دلیل متمرکز نبودن انرژی خورشیدی ، احتیاج به تجهیزاتی جهت متمرکز ساختن آن می باشد . انرژی خورشیدی را می توان در موارد زیر مورد استفاده قرار داد .
گرمایش و سرمایش ساختمان ، پختن غذا ، گرم کردن آب ، استرلیزه کردن وسایل بهداشتی ، خشک کردن محصولات کشاورزی ، شیرین کردن آب ، تولید سوخت های شیمیایی ، احتراق مواد آلی ، تولید گاز هیدروژن ، تولید الکتریسیته به روش فتوولتیک ، تولید بخار آب برای به چرخش در آوردن یک توربین بخار و ... .
در شکل (8) تصویری از یک نیروگاه خورشیدی نمایش داده شده است .

شکل (8)

نیروگاه بادی : بادهای محلی و موسمی حامل مقدار زیادی انرژی هستند که مقدار این انرژی بستگی به سرعت باد دارد . بعلاوه هر چه سطح برخورد باد با یک جسم بیشتر باشد انرژی بیشتری را می توان به آن جسم منتقل کرد . بنابراین کسب انرژی قابل توجه از باد علاوه بر مناسب بودن سرعت باد به بزرگی سطح تماس با باد نیز وابسته است . استفاده از انرژی باد برای مصارف محدود و محلی مناسب است ولی به دلیل محدود بودن مقدار این انرژی ، ثابت نبودن وتناوبی بودن مقدار آن و نیز محلی بودن باد نمی توان از انرژی باد به عنوان یک منبع تولید انرژی برای آینده یاد نمود . امروزه در مناطقی که یک متوسط وزش باد ثابت دارند و سرعت باد در آنجا مناسب است با نصب توربین های بادی ، انرژی الکتریکی تولید می شود . همچنین با تولید باد مصنوعی از طریق تابش خورشیدی بر روی سطح گسترده سیاه رنگ و متمرکز کردن باد ایجاد شده بر روی پره های توربین بادی نیز انرژی الکتریکی قابل تولید می باشد . در شکل (9) تصویری از یک نیروگاه بادی نمایش داده شده است .

شکل (9)

نیروگاه زمین گرمایی : یکی از منابع انرژی که به مقدار زیادی در دسترس می باشد انرژی گرمایی زمین است که به دو روش قابل بهره برداری می باشد .
الف ) استفاده از بخار آب به صورت داغ و خشک جهت چرخاندن پره های توربین که به طور طبیعی در زیر پوسته زمین وجود دارد .
ب ) ایجاد مصنوعی بخار داغ و خشک جهت چرخاندن پره های توربین به وسیله عبور آب از روی سنگ های داغ زیر زمینی که دارای درجه حرارت زیاد و نزدیک به نقطه ذوب هستند . در بعضی از نقاط زمین ، در عمق 5 تا 6 کیلومتری می توان به درجه حرارت های تا 3000 درجه سانتی گراد نیز رسید .
در هر دو روش فوق ، بخار آب داغ و خشک حاصل که به توربین ها منتقل می شوند سبب چرخش روتور توربین ها می گردند و در اثر گردش روتور توربین ها ، ژنراتور نیز شروع به گردش می کند و در نتیجه برق تولید می شود. در شکل (10) تصویری از یک نیروگاه زمین گرمایی نمایش داده شده است .

شکل (10)

نیروگاه آبی جذر و مدی : در دریاها به خاطر چرخش ماه به دور زمین روزانه دو بار جذر و مد به وجود می آید . اختلاف ارتفاع آب در حالت جذر و مد در هر نقطه بستگی به وضع قرار گرفتن ماه ، زمین و خورشید دارد و بزرگترین اختلاف ارتفاع آب در حالت جذر و مد ، معمولاً در اوایل پاییز به وجود می آید . برای اینکه بتوان از انرژی جذر و مد استفاده کرد باید یک خلیج و یا یک دریاچه مصنوعی را توسط سدی از دریا جدا نمود و در هنگام جذر و مد از جریان آبی که متناوباً بین این دو منبع ایجاد می شود برای چرخاندن پره های توربین و نهایتاً تولید برق استفاده کرد . با توجه به محدودیت های جغرافیایی در رابطه با استفاده از نیروی جذر و مد ، از این روش نمی توان به عنوان یک منبع عمده تولید انرژی استفاده کرد . در شکل (11) تصویری از یک نیروگاه آبی جذر و مدی نمایش داده شده است .

شکل (11)